МУТИПИ

14+
МУТИПИ







Тöлысь гöгыльтчылiс кор
Кылiс чирöстöмлöн гор.
Медводз кутiс дзоля ки -
Чужис виччысяна пи.

Дасöд  войö артмис гаж,
Локтiс Чув да Крукыль важ,
Öттшöтш Вöрса Васа вокъяс,
Ыджыд Гадь да Важгоб нопъя,

Накöд Мегыр да Нюйт Дядь,
Черинывкöд  Вадорбадь,
Ассьыс козинъяссö Мыркöд
Вайö Ёма Ёманывкöд.

Нитшка вöрысь босьтö вын,
Быдмö быттьö чöрсын гын,
Оз на тöд, мый сылöн олöм,
Став вöрйöзлöн Ыджыд корöм.

Ставыс радöсь, öтчыд овлö,
Кор на пöвстын кодкö содлö,
Öзъяс дыр на талун бипур,
Лоас Вöркöд сiдзкö йитöд.




                    I
    ВИЧКО

Пыжъяс вылын, Устюг карсянь,
Эжва юты Сар указöн,
Вайö аскöд Енö эскöм
Коми Муö Стефан Пермса.

- Локтi ылiсянь ме могöн,
Коми йöзлы муöдз копыр. -
Стефан сувтiс, олö чöв,
Некод пернапас оз чöвт, -

Тöда, уна Тiян Ен,
Но öд енэж вылын эм
Медся вына, ставлы бать,
Йöзлы сiйö медся стать.

Тайö небöг, Енлöн пас,
Талун, сiдзкö, Коймöд Спас,
Кора, Йöз, Ен вера эскöй
Гудыр Тiянос оз дзескöд.

Йöзыс шызисны. Мый вöчны?
Кодi тайö? Да мый кöсйö?
Медся пöрысь водзö петiс,
Степан вылö бедьсö лэптiс:

- Локтiнныд тi пежа мусянь,
Сарлöн лёкыс татчöдз судзö,
Ыстiс ассьыс став «гут-гаг»,
Налöн бурсö дзеп оз гарт!

- Кодi Тэ, кыдз Тэнад нимыд?
Сиктын олысь, али инысь?
Мыйла сэтшöм лёка шуан,
Эн кор кывзы менö бура…

Тöда, мыльк вылын Кыдз пу,
Сыын эм пö олан ру.
Кыдз места ми лэптам вичко,
Та вылö мый шуан сiдзкö?

- Кымын нэм Пу Енлы кевмам,
Сетам козинъяс кыдз вермам,
Лёкысь миянöс пыр видзис
Локтiн тэ и Парма шызис!

Чукöртчисны йöз сы дорö
- Кывзöй менö.. – Степан корö, -
Уна Енсьыд тi лёк инö
Веськаланныд. Абу дивö,

Но мед татшöмтор оз су
Да мед сöвмас тiян му,
Кора öти Енлы  эскöй,
Став мыж-лёксьыс лоас мездöм.

Морт нин нинöмтор эз шу,
Воши йöз пиын кыдз ру.
Кыдзлöн öгыр сотчис кöн,
Дзебис гöрöдысь гöрд кöв.

Степан югöръяскöд тшöтш,
Пуктiс подув пöвсö стöч.
Сьöлöм нинöм эз нин личкы,
Танi лоас öнi вичко.




II 
         ПИ

Локтiс вичкоö выль дьяк,
Тошка вöлi да зэв тшап.
Енö эскис али эз
Аскöдыс пыр новлiс крест.

Дьяклöн котыр вöлi ыджыд,
Öкмыс ныв да гöтыр мыжыд
Ваис радлун, локтiс кор,
Чужис муса Ярö зон.

Öдйö дас, да öкмыс во  
Коли сiйö кадсянь со,
Быдмис Ярö ён да мича,
Батьыс ставсьыс сiйöс видзис.

Ярö лунсö кольö, кевмö,
Батьлы отсалö кыдз вермö,
А кор лонтысьö нин пач,
Мойдъяс кывзыны пыр дась.

Локтiс Ярö öтчыд гортас:
- Талун тöдмалi ме, чойяс,
Миян вöрын эм пö ин,
Пувыс гöрд сэн, быттьö вир,

Вöрас, кытöн важ Сьöд нюр,
Но оз вотны сэсь пö пув,
Нюрыс ачыс сэтшöм гаштöм,
Дзуртö пу, а кылö кашкöм!

Сiйö нюрса гудыр вадас,
Аддзан ассьыд олан кадпас.
Нöшта кывзöй. Сотчöм вöр,
Сэн пö кадыс мунö бöр….

- Эскан öмöй татшöмторас,
Кыдз нö вермас пуыс вöрас,
Морт моз кашкыны, тэ мый,
Али юрад куш мöс вый?

Кутiсны куш мойдъяс содны,
Ачыд аски тусьтö вотны,
Мöдöдчыны кöсйин. Сувт,
Вунöдiн со босьтны пурт.

Сöсед нывтö дыр оз видзы,
Гашкö шогман на и сiдзи,
А кор петас челядь ру,
Лоан верöс медся бур.

- Гöтыр пыдди ог öд босьт,
Сылöн кыв пö медся ёсь!
Водз на меным сетны кыв,
Радейтны мый кута пыр.

- Мича нывтö он на-й судзöд,
Сiйö абу няньлы рудзöг.
Ар кор локтас, кынтас ныр
Ворсам кöлысь медся дыр.




        III
ЧЕРИНЫВ

Терыб киа сиктса ныв,
Пувсö воöма нин, сыв.
Ярöлöн на тыртöм дозмук,
Виччысьлыны нöшта вöзйö.

Аддзö водзö тусьыс уна
И пыр пыдö вöрас мунö.
Шондi пуксьыс. Пемдiс вöр
Петантуйыс абу бöр.

Мый и вöчны. Битор абу.
Гашкö нывёрт кöнкö матын?
Сöмын асыв пуксяс кор,
Корсьны локтасы сы дор.
                                                
Кылö Ярö, ёль шы сорöн,
Кодкö сiйöс быттьö корö.
Мунiс сылань, вештiс ув,
Но эз тайö шензьöд юр:

Паськöм абу, синмыс кизь,
Кучик быттьö вичко сiсь -
Пуксьöма мыр вылö ныв,
Вогор ымзö сьыланкыв.

Черинывлöн мыгöр мича,
Ачыс морткодь, сöмын висьысь,
Юрси кузь, но ставнас лёзь,
Бурджык турун косьмöм лёдз,

Ярö йöрмис. Кытчö водзö,
Кокнас нюйтсö сöмын сöдзö,
Виччысьны эз ковмы дыр,
Бергöдчiс друг Чериныв:

- Мыйла менам вöрö локтiн?

Гашкö пыртiс ачыс кокыд?
Ордымысь кор кежин бокö?
Али кутшöм нöшта могöн? -

Серам сылöн вöрса горöн
Став нюр пасьта рака сорöн, -
- Садьсö воштöма нин тай,
Быттьö лыйöм öтка кай.

Татшöм мича зоныд öтчыд,
Локтöма ме дорö. Лосьыд!
Пöлöм, тайö менам пай,
Нывёрт дорас ветлы вай.




         IV
   ОШТУН

Локтiс Мутипи тун дорö,
Сылысь отсöг-сöвет корö:
- Отсав меным вына Оштун
Метöг вынъяс Парма воштас.

Тыяс косьмасны и нюръяс,
Бергöдасны ворга юяс,
Оз нин ло сы мында вотöс
Сöмын ном да гутыс содас.

Видзöд! Сотiсны Кыдз Пусö
Сылöн öгыр век на чусмö.
Йöймöмаöсь йöзыс гашкö
Быттьö Енмыс синсö сатшкö!

Медым выльысь восьтны синъяс,
Кыптасны мед вывлань кияс,
Важног кевмасны Пу Енлы,
Локтысь дьякöнöс ме верма,

Аддзас сiйö вынöс менсьым,
Повзяс, пышъяс. Ме ог сетчы!
Ёрсьöг сета Чудь Гу вылас,
Усясны мед менам сюръяс!

Вочавидзö сылы Оштун:
-  Сöмын жугыль менö босьтö.
Меным волiс талун индöг,
Ставыс вежсяс миян инын,

Уна Ентö öти вермас,
Грекöн лоö налы кевмöм.
Гудыртасны йöзлысь юрсö,
Важся эскöм регыд чусмас.

- Енö эскöм пуксяс кор,
Синмас пырас быттьö сор,
Вунöдасны менсьыд мыгöр?
А öд танöсь ми и быдöн!

- Быдторлöн эм гуг и бан,
Сöмын сэтчö колö сям,
Тöдтöм кудын Олöм Ру
Кутö пытшкас Нэмся Пу.

Став вöр рöдсянь ёна кора
Отсав бергöдны бöр олöм,
Медым ставыс важног лоис
Да став лёкыс бокö колис.

Лэбзис пу вылысь лöз Катша,
Пельпом вылас пуксис лача,
Пельяс висьталiс зэв гуся,
Сэсся ланьтöдöдiс мудзöм.

- Катша ваис бöръя юöр,
Вошöма пö вöрса нюрын
Дьяклöн пиыс, Ярö зон,
Сiдзкö абу на зэв сёр…

________________________________

        V
     НЮР

Черинывлöн ворсанторыс
Недыр кежлö тырмис со…
Кодлы татшöм зоныд ковмас,
Сöмын лöня олö кор.

Медводз сiйö ёна дурыс,
Сы дорысь эз вешйыв дзик,
Вердiс, мыськалiс да дзугыс
Сылысь юрси кыдзи век,

Чайтiс, зонмыс садьмас ачыс
Шондi югöр мыччас кор,
Но ни асывнас, ни рытнас,
Ярö эз сет олöм гор.

Кымын кадыс öнöдз колiс,
Синсö восьтö – век на вой.
«Код вылö тэ горттö колiн» -
Зонлы шöпкö сьöлöм дой.

Маты сиктын, öти керкан,
Пыр на öзйö кольквиж рöм.
Гортас öнöдз эз во Ярö -
Пемыд вöрын вошöм зон.

Матын кодкö быттьö мунiс,
Пельыс кылiс тöдса шы,
Ёртлöн мыгöр мырöн лоiс,
Полöм ворсöдчö тадз пыр.

Бергöдчылiс эськö бöрö,
Некод абу – пемыд вой.
Пернапассö öдйö чöвтiс.
Ваксьöм-серам. Шызис вöр.

Вöрзьынысö оз нин вермы,
Пыдö кыскö коксö нюйт,
Зонка енэжлы пыр кевмö,
Водзö вылö дум оз кут.

Чойыс оз нин аддзы воксö,
Куйлö сёнйын, оз нин вöр.
Дзоля сьöлöм бара шогсьö,

Эз нин öтчыд тадзи вöв.

водзö лоö на..

Комментариев нет:

Отправить комментарий